31 Oct Χρόνιος ή διαλείπων κοιλιακός πόνος στα παιδιά
Τι είναι χρόνιος κοιλιακός πόνος;
Με τον όρο αυτό εννοούμε τον πόνο που είναι συνεχής ή έρχεται και φεύγει για χρονικό διάστημα τουλάχιστον δύο μηνών και μπορεί να οφείλεται σε λειτουργικά ή σε οργανικά αίτια . Τα επεισόδια πρέπει να είναι τουλάχιστον τρία σε χρονικό διάστημα 2-3 μηνών και να είναι αρκετά σοβαρά, ώστε να επηρεάζουν τις καθημερινές δραστηριότητες του παιδιού, χωρίς γνωστή οργανική αιτιολογία.
Πως προκαλείται;
Οι υποδοχείς του πόνου στην κοιλιά αντιδρούν σε μηχανικά ερεθίσματα όπως: η πίεση, η διάταση , η σύσπαση και η συστροφή του εντέρου αλλά και σε χημικά ερεθίσματα όπως η έκκριση διαφόρων χημικών ουσιών σε φλεγμονή ή ισχαιμία. Το κατώφλι του σπλαχνικού πόνου είναι διαφορετικό από άτομο σε άτομο και ή αντίληψη του πόνου είναι πολύπλοκη: περιλαμβάνει τη σπλαχνική ευαισθησία αλλά και ψυχολογικές διαδικασίες. Έτσι στα παιδιά με λειτουργικό πόνο, φυσιολογικές διαδικασίες όπως η περισταλτικότητα του εντέρου προσλαμβάνονται ως πόνος.
Πως γίνεται η διάγνωση στον χρόνιο κοιλιακό πόνο;
Θα ερωτηθείτε αναλυτικά για τα συμπτώματα του παιδιού: την ένταση και τη διάρκεια του πόνου, τη συχνότητα των επεισοδίων, αν ο πόνος εμφανίζεται στο σπίτι ή στο σχολείο, τι θεραπείες έχετε δοκιμάσει ανεξάρτητα από το αν ήταν αποτελεσματικές ή όχι. Μπορεί να σας ζητηθεί να συμπληρώσετε ημερολόγιο συμπτωμάτων για 1-2 εβδομάδες. Ανάλογα με το ιστορικό, την κλινική εξέταση και ενδεχομένως το υπερηχογράφημα άνω/ κάτω κοιλίας και εντέρου ο/η γιατρός θα αποφασίσει αν χρειάζονται άλλες αιματολογικές ή απεικονιστικές εξετάσεις, οι οποίες δεν συστήνονται σα ρουτίνα σε παιδιά με χρόνιο κοιλιακό πόνο χωρίς ανησυχητικά συμπτώματα.
Συμπτώματα που είναι ανησυχητικά διότι παραπέμπουν σε οργανική αιτία και χρειάζονται διερεύνηση είναι:
-Ανεξήγητος πυρετός
-Χρόνια σοβαρή ή νυχτερινή διάρροια
-Απώλεια αίματος στα κόπρανα (ορατή ή μικροσκοπική)
-Πόνος που ξυπνάει το παιδί
-Απώλεια βάρους – καθυστέρηση ήβης
Οι γονείς συχνά φοβούνται ότι το παιδί τους έχει κάτι πολύ σοβαρό, αλλά στην πλειονότητα των περιπτώσεων πρόκειται για πόνους λειτουργικής φύσης. Αυτοί κατατάσσονται στα παρακάτω σύνδρομα:
Λειτουργική δυσπεψία – δυσφορία ή πόνος ιδιαίτερα στην περιοχή του στομάχου, που επιδεινώνεται με τη λήψη φαγητού. Συχνά συνοδεύεται από αίσθημα πληρότητας, εύκολο κορεσμό, ρεψίματα, ναυτία ή και εμέτους. Σε αρκετά παιδιά και εφήβους έχει βρεθεί να συνδέεται με ανώμαλη ηλεκτρική δραστηριότητα του στομάχου, καθυστερημένη κένωση του στομάχου, ελαττωμένο στομαχικό όγκο κατά τη σίτιση.
Σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου – χαρακτηρίζεται από χρόνιο κοιλιακό πόνο και εναλλαγές διάρροιας και δυσκοιλιότητας χωρίς να υπάρχει υπόνοια οργανικής νόσου. Στο σύνδρομο αυτό πιθανολογείται υπεραλγησία στη διάταση του εντέρου, μειωμένο κατώφλι στον σπλαχνικό πόνο και διαταραχή στη συσταλτικότητα του εντέρου μετά τα γεύματα.
Κοιλιακή ημικρανία – χαρακτηρίζεται από επαναλαμβανόμενα επεισόδια, συνήθως βύθιου κοιλιακού πόνου τους τελευταίους 6 μήνες, τυπικά εντοπιζόμενου στη μέση γραμμή ή χωρίς σαφή εντόπιση. Ο πόνος συνδέεται με 2 τουλάχιστον επιπλέον συμπτώματα όπως ανορεξία, ναυτία, έμετο, κεφαλαλγία, φωτοφοβία, ωχρότητα. Υπάρχει συχνά οικογενειακό ιστορικό ημικρανίας.
Λειτουργική δυσκοιλιότητα – συχνή αιτία χρόνιου κοιλιακού πόνου στα παιδιά.
Η ενημέρωση για τους μηχανισμούς έκλυσης του χρόνιου λειτουργικού πόνου, βοηθάει στην αναγνώριση της παρουσίας του πόνου στο παιδί και βάζει τις βάσεις για τη θεραπευτική αντιμετώπιση.